Geloven in eigen kracht. Als je leert hoe leren aan schoolwerk werkt voor jou met autisme maak je een persoonlijke ontwikkeling door. Deze persoonlijke ontwikkeling vormt de basis voor jouw leven. Die ontwikkeling heb je nodig voor individuele groei. Die ontwikkeling heb je nodig voor vertrouwen in je eigen kunnen.

Ontwikkeling en persoonlijke groei zal elke leerling op een eigen manier doorlopen in de middelbare school periode. Sterke en minder sterke vaardigheden heeft elke leerling. De hersenen zijn nog niet klaar met de ontwikkeling naar een volwassen brein. Het is logisch dat vaardigheden die te weinig geoefend zijn nog verder moeten ontwikkelen, dat geldt voor iedere tiener. Bij autisme duurt het wellicht langer en gaat het op andere wijze dan bij leerlingen die geen autisme hebben. Op andere kennis gebieden zal een leerling met autisme weer voorlopen in ontwikkeling. Vanuit het bovengenoemde standpunt “dat je mag geloven in eigen kracht” zou het beter zijn te kijken naar de sterke kanten en minder sterke kanten van de individuele leerling, juist als deze vastloopt op school. En daarmee gericht maatwerk ondersteuning te bieden zodat deze leerling kan groeien in de minder sterke vaardigheden.

Het is jammer dat deze ontwikkelruimte en ontwikkeltijd weinig geboden wordt op scholen. Dat er daarnaast ook te weinig kennis is over autisme en waar voor deze specifieke leerlingen uitdagingen en kansen liggen. Te weinig ruimte binnen het huidige schoolsysteem omdat alle leerlingen gelijke prestaties moeten leveren die binnen “de norm” passen. Als je steeds maar terug schakelt naar een lager opleiding niveau voor deze leerlingen dan laat je ze succesvol binnen de norm vallen. Dat is goed voor de prestatie van de school. Het nadeel kan zijn dat er geen of slechts minimale persoonlijke groei en weinig leeruitdaging meer is voor deze leerlingen. Dat de persoonlijke ontwikkeling van de individuele leerling te weinig wordt uitgedaagd.

Zou het niet beter werken om maatwerk te bieden voor deze leerlingen? Iedere jongere is anders en iedere jongere denkt anders, dat verschil is met of zonder autisme al aanwezig. En die verschillen zullen er ook zijn bij verschillende leerlingen met autisme. Niemand met autisme is gelijk, dus met één visie op autisme kun je geen leerlingen begeleiden. Dan doe je de leerling met autisme tekort vanuit een eenzijdig inzicht die voor alle leerlingen met autisme zouden moeten gelden. Autisme wordt niet voor niets als spectrum stoornis gezien, wat betekent dat er op een breed vlak verstoringen aanwezig kunnen zijn maar dat ze bij elke persoon met autisme zich anders uiten. Maar ook dat ze niet bij iedereen met de diagnose autisme even sterk aanwezig zullen zijn.

Wat als er binnen het onderwijs de insteek gemaakt kan worden naar een persoonlijk leerplan voor deze leerlingen? Dan is er geen sprake meer van jij kunt het niet maar is er een denkwijze naar hoe het wel kan en wordt er gekeken naar ontwikkelmogelijkheden voor deze leerling. Dat biedt meer kansen dan alleen een standaard lesprogramma doorlopen zoals iedereen dat moet doen omdat het schoolsysteem zo in elkaar zit. 

Om voorbeelden te noemen, de ene leerling leert van het horen van de lesstof, de andere leerling van zelf lezen van de lesstof. De een heeft voorkeur om het geleerde in een schema te zetten, de ander leert met behulp van een computerprogramma. Daar zit geen goed of fout bij maar het is een persoonlijke voorkeur van leren en verwerken van lesstof. Laat die creativiteit en persoonlijke voorkeur bestaan. Sterker nog laat de leerling hier meer gebruik van maken en zijn sterke vaardigheden benutten. Begeleid hem of haar op de weg van persoonlijke groei. Ik geloof dat we daarmee weer terugkomen bij de basis waar leren voor bedoeld is. Niet om binnen een norm te vallen maar voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Niet om uitgesloten te worden omdat je anders leert maar om te leren waar je kansen liggen. Om te weten waar interesses liggen van de leerling, en waar deze goed in is. Ontwikkelen betekent groeien naar een betere versie van de jongere zelf. En dat een opleiding daar een bijdrage aan mag leveren.